23 MART

Lewis ve Clark'ın dönüş yolculuğu başladı

ABD'nin Pasifik kıyısına yaptıkları ilk kara seferini tamamlayan kaşifler Meriwether Lewis ve William Clark, yolculuklarına 1804 yılının Mayıs ayında başladıkları Missouri eyaletindeki St. Louis kasabasına 1806 yılının bu gününde ulaştılar.

ABD Başkanı Doneld Trump'ın ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri uygulaması, küresel ticaret savaşına adım adım zemin hazırlaması ve daha da kötüsü bu konudaki belirsizlikleri, geri adımları küresel piyasaları altüst ediyor. Geçen hafta, ticaret savaşı konusunda artan endişe, Wall Street'te büyük bir satış dalgasına neden oldu.

Önümüzdeki haftanın en önemli olayı ABD Merkez Bankası'nın (Fed) 19 Mart Çarşamba günkü toplantısı olacak. Fed'in faiz indirimi yapması beklenmiyor. Bu toplantıdan çıkacak en önemli sonuç, Mayıs ayındaki toplantıda bir faiz indirimine ilişkin ipuçları olacak. Piyasalar, Mayıs'ta da faiz indirimi beklemiyor ancak enflasyon verilerinin olumlu gelmeye devam etmesi halinde Mayıs'ta faiz indirim ihtimali güçlenebilir.

16 MART

My Lai Katliamı

Vietnam Savaşı sırasında, 1968'de bugün, arama ve imha görevi için gönderilen ABD askerleri, Viet Kong'un kalesi olarak kabul edilen My Lai mezrasında 500 kadar silahsız köylüyü öldürdü.

Yeryüzünde bilinen ilk madencilik çalışmaları, alet yapımı için en uygun taşların aranmasını içeriyordu. Bu nedenle, ilk taş aletler yaklaşık 2,6 milyon yıllıktır, dolayısıyla Homo Sapiens'ten de oldukça eskidir. Bu önemli başlangıcı, yaklaşık 1,9 milyon yıl önce taşların fırlatma silahı olarak kullanılması ve hemen ardından en iyi kesme taşları ve taş aletler için, yeryüzünün ilk madenciliği sayılabilecek kazı yapılması izler.

Bankacılığın en büyük iklim hedefi belirleme grubundan bir kaçış, ABD bankalarının “yeşil” ürün ve hizmetler satmaya devam ederken garip taahhütlerden kurtulmalarına olanak tanıdı. Wells Fargo ve Goldman Sachs'ın ardından Citigroup, Bank of America ve Morgan Stanley, daha hedefe yönelik stratejilere duyulan ihtiyacı gerekçe göstererek 2024'ün son haftalarında Net-Zero Banking Alliance'tan (NZBA) ayrıldı.

Tarih, korkunç savaşların, tarifsiz işkencelerin, katliamların ve temel hakların akla gelebilecek her türlü suiistimalinin kayıtlarıyla doludur. Ancak örgütlü insan yaşamının tanınabilir ya da tahammül edilebilir herhangi bir biçimde yok edilmesi tehdidi tamamen yenidir. Yaşanmakta olan çevresel kriz insanlık tarihinde benzersizdir ve gerçek bir varoluşsal krizdir.

2000’li yılların başında Türkiye AB üyeliği için bastırdığında, AB tarafının geliştirdiği bahane hazım kriteriydi. “Siz çok büyüksünüz, sizin çok fazla iç sorununuz var, sizin komşularınız çok sorunlu ülkeler, vs. dolayısı ile sizi hazmetmemiz çok zor, biraz daha bekleyin, sizi hazmedebilmemiz için bize vakit tanıyın.”

Paris Anlaşması tarafından belirlenen kritik bir eşik olan sanayi öncesi seviyelerin 1,5°C üzerine çıkan ilk yıl olan 2024, kayıtlara en sıcak yıl olarak geçti. Bu endişe verici dönüm noktası, hızlanan buzul erimesi ve yükselen deniz seviyelerinden yoğunlaşan okyanus ısısına kadar artan sıcaklıkların basamaklı etkilerinin altını çiziyor. Dünyanın dört bir yanındaki etkiler yıkıcı oldu: Bunaltıcı sıcak hava dalgaları Asya'yı sardı, feci seller Brezilya, Kenya ve İspanya'yı harap etti ve şiddetli orman yangınları Kanada'yı yakıp kavurdu; kurak Birleşik Arap Emirlikleri bile rekor düzeyde yağış aldı.

Önümüzdeki hafta, ABD Başkanı Donald Trump'ın 11 Mart Salı günü yapacağı konuşma gündemde belirleyici olacak. Küresel ekonomi ve piyasalarda nabız atışlarını artıran Trump'ın söyleyecekleri merakla bekleniyor.